Kontakt lensler hangi amaçlarla kullanılırlar?
1. En sık kullanım amacı kırma kusurlarının düzeltilmesidir. Bu amaçla kullanımları gözlük kullanımına ve kırma kusurlarının cerrahi yöntemlerle ve lazerle düzeltilmesine bir alternatif oluşturmaktadır. Kontakt lensle düzeltme sağlanabilen kırma kusurları; Miyopi (Gözün kırma gücünün normalden fazla olması), Hipermetropi (Gözün kırma gücünün normalden az olması), Astigmatizma
(Gözün kırma gücünün farklı kadranlarda eşitsizlik göstermesi), Presbiyopi (Yaşa bağlı yakın görme gücünün kaybedilmesi) 'dir. Bahsi geçen bu 4 problemden ilk üçünde kontakt lens tam bir düzeltme sağlayabilirken, presbiopide yararlılığı sınırlıdır. Ayrıca ‘Afaki’ ismi verilen, katarakt ya da travma gibi nedenlerle lens organlarını kaybetmiş ama cerrahi yolla göz içi lensi yerleştirilememiş özellikle bebek yaştaki hastaların görmelerini sağlamak amacıyla da kontakt lenslerden yararlanılır. Bir başka kullanım alanı ‘Anizometropi’dir. Bu, her iki gözün kırma kusurları arasında önemli farklılık demektir. İki gözü arasında 2 dioptriden daha fazla farklı kırma kusuru olan hastalarda gözlük kullanımı çok sorunlu ya da imkansızdır. Bu hastalarda sorun kontakt lensle çözülür.
2. Tedavi edici kontakt lens kullanımı: Bir çok göz yüzeyi hastalığında, iyileşme döneminin hızlandırılması veya ağrının giderilmesi amacıyla kontakt lensler kullanılır.
3. Kozmetik kullanım: Göz rengini değiştirmek, iris tabakası ( gözün renkli kısım) olmayan veya göz yüzeyi yaralanma/cerrahi gibi nedenlerle beyaz görünen hastalarda estetik görünüm sağlamak amacıyla kullanılırlar
4. Ortokeratoloji : Ortokeratoloji, özel tasarımlı kontakt lenslerle korneaya şekil verilerek refraksiyon kusurunun geçici olarak düzeltilmesidir. Günümüzde en sık olarak yaklaşık -5.0 D’nin altında miyopi düzeltilmesi için uygulanmaktadır. Yeni bir yöntem olmamakla birlikte, gelişmiş kornea yüzey ölçüm yöntemleri ve yüksek oksijen geçirgen sert lenslerin kullanıma girmesiyle yeniden son 10 yıldır popülerlik kazanmış ve geliştirilmiştir. Bu yöntemde, klasik kontakt lens uygulanımının aksine, kornea topografisine göre, hastaya uygun olarak üretilen/seçilen kontakt lensler, gece uyku sırasında takılır, gündüz çıkarılırlar. Birinci geceden sonra lensler etkili olmaya başlarsa da, tam etkiye kırma kusurunun derecesine bağlı olarak 1 hafta-1 ay içerisinde ulaşılır. Lenslerin kullanımına ara verildiğinde kırma kusuru bir süre sonra geri dönecektir. Ortokeratoloji ile çocuklarda miyopi ilerlemesinin durdurulabileceği öne sürülmüşse de bu iddia henüz bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Bu özel uygulanım, ancak ‘Kontakt Lens’ uzmanı bir Göz Doktoru’nun gözetimi ve kontrolü altında yapılmalıdır.